Biblioteka TEA

Cofnięcie się pamięcią do sytuacji dyskryminacji czy nawet przemocy nią motywowanej może być dla uczniów_uczennic trudnym doświadczeniem. Dodatkową trudność może sprawić formuła online (trudno czasami dostrzec, w jakiej kondycji emocjonalnej są osoby uczestniczące, jeśli mają one na przykład wyłączone kamery). Z tych powodów zalecamy szczególną uważność przy realizacji tego scenariusza. Nie powinien on być realizowany w sytuacji, jeśli grupa dopiero się zawiązała lub jeśli mamy wiedzę, że mają w niej miejsca wydarzenia o charakterze dyskryminacji i przemocy rówieśniczej lub któraś z osób uczestniczących obecnie doświadcza takiego traktowania.

Zadbaj o to, aby osoby mogły „wyjść z roli” dręczonych i wykluczonych osób.

Ważnymi zasadami w tym ćwiczeniu jest dobrowolność dzielenia się osobistymi historiami, poufność (historie nie są przekazywane dalej) oraz przekonanie, że nikt nie będzie oceniany za prezentowane historie, nawet jeśli uczeń_uczennica odgrywał_odgrywała w nich rolę osoby zachowującej się dyskryminująco i stosującej przemoc. Warto przywołać te zasady na początku aktywności oraz podkreślić, że sięgamy do takich zdarzeń, aby nauczyć się, co robić, aby nie dochodziło do nich w przyszłości.

Ćwiczenie warto poprzedzić innymi aktywnościami:

Scenariusz „Kto jedzie z nami w pociągu” pozwala utrwalić wiedzę, że w niektórych sytuacjach możemy zachować się dyskryminująco ze względu na to, jak postrzegamy inne osoby, jakimi posługujemy się stereotypami i jakie uprzedzenia kierują naszym działaniem.

Jeżeli pracujesz w cyklu zajęć – przeprowadź po tym scenariuszu kolejne ćwiczenia:

• „Jaki duży jest twój przywilej?” – aktywność pozwoli przejść z postrzegania dyskryminacji jako indywidualnych, sporadycznych sytuacji (poziom indywidualny, mikro) do strukturalnych konsekwencji objawiających się nierównościami społecznymi (poziom strukturalny, makro).
• Scenariusz „Dyskryminacja – i co mogę z tym zrobić?” – ćwiczenie dające wiedzę i narzędzia, w jaki sposób można zareagować na dyskryminujące zachowania z perspektywy świadka / świadkini.

Alternatywnie do tego ćwiczenia można także przeprowadzić inne aktywności:

• Scenariusz „Dyskryminacja czy nie?” – ćwiczenie omawiające definicję dyskryminacji, w którym nacisk jest położony na przekazanie wiedzy (a nie na uwrażliwienie, zmianę postaw i osobistą odpowiedzialność za takie sytuacje w naszym otoczeniu).
• Scenariusz „Cztery pozycje”.