Biblioteka TEA
Scenariusz zajęć
Moja historia
Ćwiczenie odwołuje się do osobistych wspomnień, na podstawie których możemy przeanalizować składowe elementy sytuacji dyskryminacji w kontekście szkolnym (przemoc rówieśnicza). Ćwiczenie zwiększa wrażliwość i gotowość uczestników i uczestniczek zajęć do reagowania na krzywdzące zachowania z perspektywy świadka / świadkini.
Scenariusz powstał na podstawie ćwiczenia „Moja historia” Marty Abramowicz pochodzącego z publikacji „Jestem gejem, jestem lesbijką – komu mogę o tym powiedzieć”, Marta Abramowicz, Agnieszka Bratkiewicz, Kampania Przeciw Homofobii, 2005. Adaptacja scenariusza do zajęć edukacyjnych online: Magdalena Chustecka.
45 minut
- Kwestionariusz on-line „Moja historia” (Załącznik 1).
Uczeń_uczennica:
- Zna pojęcie „przemocy rówieśniczej”.
- Dostrzega, że dyskryminacja może być powiązana z mechanizmem przemocy, także rówieśniczej.
- Zwiększa umiejętność identyfikowania zjawisk związanych z dyskryminacją i przemocą rówieśniczą w swoim otoczeniu.
- Kształtuje empatię w stosunku do osób, które doświadczają dyskryminacji i przemocy rówieśniczej.
- Zwiększa swoją uważność i gotowość do reagowania na krzywdzące zachowania z pozycji świadka_świadkini.
Komentarz metodyczny
Cofnięcie się pamięcią do sytuacji dyskryminacji czy nawet przemocy nią motywowanej może być dla uczniów_uczennic trudnym doświadczeniem. Dodatkową trudność może sprawić formuła online (trudno czasami dostrzec, w jakiej kondycji emocjonalnej są osoby uczestniczące, jeśli mają one na przykład wyłączone kamery). Z tych powodów zalecamy szczególną uważność przy realizacji tego scenariusza. Nie powinien on być realizowany w sytuacji, jeśli grupa dopiero się zawiązała lub jeśli mamy wiedzę, że mają w niej miejsca wydarzenia o charakterze dyskryminacji i przemocy rówieśniczej lub któraś z osób uczestniczących obecnie doświadcza takiego traktowania.
Zadbaj o to, aby osoby mogły „wyjść z roli” dręczonych i wykluczonych osób.
Ważnymi zasadami w tym ćwiczeniu jest dobrowolność dzielenia się osobistymi historiami, poufność (historie nie są przekazywane dalej) oraz przekonanie, że nikt nie będzie oceniany za prezentowane historie, nawet jeśli uczeń_uczennica odgrywał_odgrywała w nich rolę osoby zachowującej się dyskryminująco i stosującej przemoc. Warto przywołać te zasady na początku aktywności oraz podkreślić, że sięgamy do takich zdarzeń, aby nauczyć się, co robić, aby nie dochodziło do nich w przyszłości.
Ćwiczenie warto poprzedzić innymi aktywnościami:
Scenariusz „Kto jedzie z nami w pociągu” pozwala utrwalić wiedzę, że w niektórych sytuacjach możemy zachować się dyskryminująco ze względu na to, jak postrzegamy inne osoby, jakimi posługujemy się stereotypami i jakie uprzedzenia kierują naszym działaniem.
Jeżeli pracujesz w cyklu zajęć – przeprowadź po tym scenariuszu kolejne ćwiczenia:
- „Jaki duży jest twój przywilej?” – aktywność pozwoli przejść z postrzegania dyskryminacji jako indywidualnych, sporadycznych sytuacji (poziom indywidualny, mikro) do strukturalnych konsekwencji objawiających się nierównościami społecznymi (poziom strukturalny, makro).
- Scenariusz „Dyskryminacja – i co mogę z tym zrobić?” – ćwiczenie dające wiedzę i narzędzia, w jaki sposób można zareagować na dyskryminujące zachowania z perspektywy świadka / świadkini.
Alternatywnie do tego ćwiczenia można także przeprowadzić inne aktywności:
- Scenariusz „Dyskryminacja czy nie?” – ćwiczenie omawiające definicję dyskryminacji, w którym nacisk jest położony na przekazanie wiedzy (a nie na uwrażliwienie, zmianę postaw i osobistą odpowiedzialność za takie sytuacje w naszym otoczeniu).
- Scenariusz „Cztery pozycje”.
Dodatkowe inspiracje
- „Jak radzić sobie z przemocą i dyskryminacją w szkole? Inspirator dla Nauczycielek i Nauczycieli. Część I”, Szkoła Przyjazna Prawom Człowieka. Jak przeciwdziałać wykluczeniu i przemocy w szkole?, Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń [LINK: https://um.warszawa.pl/documents/21449838/32802105/Antydyskryminacja_z-01.pdf/0e1e9587-271b-f182-cde4-e14d4298bfde?t=1634497736917]
- „Jak radzić sobie z bullyingiem i dyskryminacją w szkole? Vademecum dla uczennic i uczniów”, Szkoła Przyjazna Prawom Człowieka, Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń [LINK: https://um.warszawa.pl/documents/21449838/32802105/Antydyskryminacja_z_DZIECI_online.pdf/eb0d304b-b4cc-3bff-a5d0-958a3ce13a22?t=1634497736851]
Więcej na ten temat
Zobacz także...