Porozumienie kilkudziesięciu organizacji pozarządowych, koordynowane przez Towarzystwo Edukacji Antydyskryminacyjnej spotkało się w Warszawie w dn. 23-24 maja, by podczas szkoleniowego spotkania dyskutować z zaproszonymi ekspertami i ekspertem o strategii wprowadzania edukacji antydyskryminacyjnej do systemu edukacji formalnej w Polsce i poszerzać wiedzę o toczących się w systemie oświaty aktualnie procesach.
Pierwszym zaproszonym ekspertem był dr Michał Bilewicz, psycholog społeczny, koordynator Centrum Badań nad Uprzedzeniami Uniwersytetu Warszawskiego. Przedstawił on wyniki badań psychologicznych odnoszących się do metod ograniczania uprzedzeń miedzy grupami. Opowiedział o wynikach badań dystansu społecznego, a w dalszej części spotkania skupił się na skuteczności / nieskuteczności różnego rodzaju oddziaływań antydyskryminacyjnych. W toku prezentacji rozmawiano m.in. o przełożeniu badań psychologicznych dotyczących stereotypów i uprzedzeń na praktyczną pracę w obszarze edukacji antydyskryminacyjnej, a także o potrzebie łączenia różnych oddziaływań edukacyjnych dla podnoszenia skuteczności i pogłębiania zmiany postaw.
Drugą ekspertką była Ewa Bobińska z Ośrodka Rozwoju Edukacji, edukator Programu „Nowa Szkoła”, trener Centrum Edukacji Obywatelskiej w programie „Kształcenie obywatelskie w szkole samorządowej”, absolwentka kursu kwalifikacyjnego „Edukator – samorządowy”, superwizor zajęć edukacyjnych, nauczyciel konsultant Ośrodka Rozwoju Edukacji. Ewa Bobińska przedstawiła Ośrodek Rozwoju Edukacji, opowiedziała o bogatym dorobku ORE w zakresie prowadzenia długoterminowych projektów skierowanych do nauczycieli/lek z zakresu przeciwdziałania dyskryminacji, prowadzonych przez ORE w latach 1996-2006. Opowiedziała o sieci trenerskiej, szkoleniach kaskadowych, publikacjach, seminariach międzynarodowych, materiałach edukacyjnych przydatnych w pracy nauczycieli/lek. Jednym z ważnych wniosków z dyskusji było wskazanie na kluczową siłę oddziaływania programów realizowanych długoterminowo i systematycznie.
Trzecią ekspertką była Ewa Stoecker, trenerka, psycholożka, działaczka III sektora, realizatorka programu System Ewaluacji Oświaty na Uniwersytecie Jagiellońskim. Ewa Stoecker przedstawiła podstawowe założenia i strukturę systemowego projektu „System Ewaluacji Oświaty”, realizowanego przez Ośrodek Rozwoju Edukacji (lider projektu), Uniwersytet Jagielloński i Erę Ewaluacji. Ewa Stoecker przedstawiła główne założenie projektu – zmianę w postawach szkół i ewaluatorów/rek ewaluacji jako takiej – przeniesienie punktu ciężkości z przestrzegania kryteriów na rolę i funkcjonalność ewaluacji i praktyczne jej przełożenie na codzienne życie szkoły oraz znaczenie wymagań przedstawionych w rozporządzeniu Ministerstwa Edukacji Narodowej. Odwołując się do doświadczeń projektu SEO, Ewa wskazała właśnie drogę zmiany systemowej jako taką, za pomocą której kwestia edukacji antydyskryminacyjnej może zostać skutecznie wprowadzona do systemu edukacji formalnej.
Czwartą zaproszoną ekspertką była Alicja Pacewicz, współzałożycielka Centrum Edukacji Obywatelskiej, dyrektor ds. Programów i Wydawnictw CEO, współautorka podręczników i programów nauczania i projektów edukacyjnych, konsultantka Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz Centralnej Komisji Egzaminacyjnej. W swoim wystąpieniu Alicja Pacewicz podkreśliła, że w założeniach do podstawy programowej istnieją zapisy dotyczące szkoły jako podmiotu przeciwdziałającego dyskryminacji, jednak ze względów kulturowych i funkcjonujących uprzedzeń zapisy te często są nierealizowane. Odwołując się do swoich doświadczeń, Alicja Pacewicz przedstawiła swoje rekomendacje dot. wdrażania perspektywy EA w podręcznikach, oddziaływania na rzeczoznawców, wydawców i współpracy z MEN. Gościni odniosła się także do sposobów oddolnego angażowania szkół w działania antydyskryminacyjne.
Piątą ekspertką była Dorota Obidniak, nauczycielka, edukatorka dorosłych, autorka podręczników szkolnych, programów nauczania, materiałów dla nauczycieli, koordynatorka współpracy międzynarodowej i projektów edukacyjnych w Zarządzie Głównym Związku Nauczycielstwa Polskiego. Dorota Obidniak przedstawiła proces powstawania i główne założenia Karty Nauczyciela, odniosła się także do kwestii etyki jako jednego z ważnych wątków zawodu nauczycielskiego, opowiedziała o wyzwaniach etycznych powstających na styku osobistych przekonań, oczekiwań systemowych, politycznych zadań stawianych przed systemem oświaty. Dorota opowiedziała o pracy nad deklaracją etyczną w ZNP a także o możliwej roli deklaracji jako narzędzia autoewalucji pod kątem włączania wątków antydyskryminacyjnych w swoją pracę zawodową.
Rozmawialiśmy także o podstawowych założeniach dialogu prowadzonego z Ministerstwem Edukacji Narodowej.
W spotkaniu wzięły udział osoby reprezentujące kilkanaście organizacji pozarządowych: Centrum Edukacji Obywatelskiej, Fundajca na rzecz Różnorodności Społecznej, Fundacja Autonomia, Fundacja dla Odmiany, Fundacja Klamra, Fundacja Przestrzeń Kobiet, Grupa Edukatorów Seksualnych PONTON, Kampania Przeciw Homofobii, Stowarzyszenie „Bardziej Kochani”, Stowarzyszenie Homo Faber, Stowarzyszenie Interwencji Prawnej, Stowarzyszenie Kulturalno-Edukacyjno-Oświatowe „KEN”, Stowarzyszenie W stronę dziewcząt, Towarzystwo Edukacji Antydyskryminacyjnej.
Koalicja na rzecz Edukacji Antydyskryminacyjnej jest dobrowolnym porozumieniem organizacji pozarządowych, partnerów społecznych oraz grup nieformalnych, które działają na rzecz edukacji antydyskryminacyjnej. Koalicja spotyka się dzięki wsparciu Fundacji im. Stefana Batorego.