p { margin-bottom: 0.21cm; direction: ltr; color: rgb(0, 0, 0); }p.western { font-family: “Times New Roman”,serif; font-size: 12pt; }p.cjk { font-family: “Lucida Sans Unicode”,sans-serif; font-size: 12pt; }p.ctl { font-family: “Times New Roman”,serif; font-size: 12pt; }a:link { }
Pierwsza ze wspomnianych spraw dotyczyła zasygnalizowanej przez rodzica praktyki odmawiania modlitwy na początku lekcji (innych niż lekcje religii) w szkole podstawowej, w Golasowicach. Drugie zapytanie odnosiło się do cyklu filmów “Szkoła Zawodowców”, wyprodukowanych i emitowanych przez Agencję Produkcji Telewizyjnej i Filmowej, a współfinansowanej przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. W naszym odbiorze, w filmach tych główni bohaterowie – uczeń i uczennica szkół zawodowych, występują w stereotypowych rolach, pogłębiając zjawisko segregacji poziomej rynku pracy ze względu na płeć i nierówność wynagrodzeń.
Nasze zapytania do instytucji oświatowych są elementem projektu monitoringowego, prowadzonego przez TEA pn. “Edukacja antydyskryminacyjna – sprawdzam! wspieram!”. W ramach projektu prowadzimy monitoring mediów, zbierając wszelkie doniesienia dotyczące dyskryminacji oraz przemocy motywowanej uprzedzeniami, w tym mowy nienawiści w szkołach. W wybranych przypadkach kierujemy pisma z pytaniami do odpowiedzialnych instytucji oświatowych. Dzięki odpowiedziom uzyskanym od urzędników i urzędniczek będziemy mogły dowiedzieć się, czy instytucje działające w obszarze oświaty skutecznie potrafią reagować na sytuacje nierównego traktowania. Przede wszystkim jednak chcemy dowiedzieć się, czy szkoły traktują te sytuacje jako edukacyjne – czy wprowadzają w oparciu o zaistniałe wydarzenia programy zapobiegawcze “na przyszłość”.
Z informacji uzyskanej przez nas od Kuratorium Oświaty w Katowicach wiemy, że instytucja ta podjęła działania już w następny dzień roboczy po otrzymaniu skargi od rodzica. W ramach interwencji dyrektorce szkoły przypomniano, że prawo umożliwia odmawianie modlitw wyłącznie przed lub po zajęciach i że jest realizacją potrzeb zgłoszonych przez uczniów i uczennice, a nie środkiem wychowawczym wprowadzanym przez grono nauczycielskie. Dodatkowo kuratorium wydało zalecenie, aby do czasu wyjaśnienia sprawy zaprzestano tej praktyki religijnej w placówce edukacyjnej. Niepokoją natomiast kolejne artykuły prasowe. Ich autorzy donoszą, że uczeń rodzica, który zabiegał o uszanowanie wolności sumienia i wyznania dzieci i ich opiekunów, przeniósł się do innej szkoły. Czytając informacje z mediów jednoznacznie nasuwa się na myśl figura “kozła ofiarnego”. Pojawia się zatem pytanie, czy instytucjom działającym na rzecz i w interesie dzieci udało się rozwiązać tę sytuację na przyszłość – czy konkretna placówka w jasny sposób pokazała, że szkoła pozostaje miejscem, w którym wszystkie dzieci, niezależnie do swojego wyznania bądź bezwyznaniowości mogą czuć się bezpiecznie, a edukacja ma świecki charakter?
Z kolei Ministerstwo Edukacji Narodowej stoi na stanowisku, że wspomniane filmy edukacyjne nie upowszechniają stereotypów płci. W piśmie MEN powołuje się na występujące w rolach drugoplanowych dziewczęta i chłopców, uczęszczający do szkół zawodowych różnych specjalizacji. Niestety, MEN nie odnosi się do głównych postaci spotów, którymi są m.in.: Hania, „która kocha kwiaty i inne rośliny”, „uwielbia słodkości” oraz Janek, „który w wolnych chwilach lubi zajmować się modelarstwem lotniczym”, „ma problem z dziurami w ścianach”, „zafascynowany jest energią naturalną” itd.
Będziemy Was na bieżąco informować o kolejnych odpowiedziach instytucji oświaty dotyczących sytuacji nadużyć o charakterze dyskryminacyjnym w szkole. Zebrana w ten sposób wiedza posłuży nam jako materiał badawczy, opracowany w raporcie końcowym z monitoringu.
Link – Odpowiedź Kuratorium Oświaty w Katowicach
Link – Odpowiedź Ministerstwa Edukacji Narodowej
Projektu "Edukacja antydyskryminacyjna – sprawdzam! wspieram!" jest realizowany w ramach programu Obywatele dla Demokracji, finansowanego z Funduszy EOG.